Yengeç / Edip Cansever

Belirsiz olan ne?  Ölülerden

Boşalan yeri doldurur doğa

Yansır beyaz hayvan kemikleri, taşıllar

Yok oluşun içinde

İri bir yengecin sırtı arasıra.

Ben ki yengeçleri bilirim daha çok. Birini

Yıllar var unutamadım

Dönüp duruyordu bir taşın etrafında

Sanki bir hırçınlıktan damıtılmış ya da bir sıkıntıdan

Ve geçer gibiydi tekrar bir başka sıkıntıya

Gömüldü kumlara iyice, şöyle bakındı

Gördüm kendi büyüsüyle keserken kıskacını

O gün bugündür anladım ağrıyı, taşıdım da.

Büyüdür ölüm, külrengi harcıdır sonsuzluğun

Bir vahşet gibi yaratılır orda umut

Gerer kayalar kaburgalarını

Katırtırnakları arasında

Arabalar biter, atlar birikir

Bir tanrı gelir belli belirsiz, ne kadarlık bir tanrıysa

Büyüdür çünkü ölüm

Külrengi harcıdır sonsuzluğun.

Gerçi kurnazdır doğa, alımlıdır da

Her gün biraz olsun geri verir aldıklarını

Sızar kentlere, evlere, dölyataklarına

Bir gün ki ölü bulmuştum kendimi, korkmuştum

Öyle bir yok olma saatinde, bir kuytuda

Sanırım boynumdaki bu yara izi ondan

Kaplanır sabahları göğe uzatsam

Geceden kalma bir yıldızla

Buz rengi bir yıldızla. Ve uykum

Yeni bitmiştir daha, üstelik

Geri veriliyordur bana

Düşlerimin o karmaşık mimarisi

Dalgalar susmuştur çoktan, denizse gümüş sikkeler gibi 

          harcanıyordur.

Aşağıya yukarıya

Yukardan aşağıya

Nedense her başlangıçta bir acı vardır. Sabah

Kuşatır bu acıyı önce

Eskiyip gider sonra da

Ve yengeç batırır göğsünün ortasına kıskacını

Tam göğsünün ortasına. Artık

Görüp göreceğiniz ölü bir yengeç kabartısıdır

Her gümüş sikkenin üstündeki

Yalnızca bir kabartma. Derken

Kaskatı kesilir gök, fırlatıp atar bir kırlangıcı

Ürperir yosunlar, deniz şakayıkları, batık gemiler

Yaşlı balıkçılar sandallarında

Kayalar, balık sürüleri ve fenerler

Ve hayalet gemiler türer çıkarak kınlarından

Yonulara döner tayfalar, çarşı

Camlara, aynalara yapıştırılmış bitkiler

Yoktur ki görünsün bir intihar anının gölgesi

Ölü bir şeyin gölgesi yoktur ki

Fışkırır kazılarından birbiri ardısıra yengeçler

Sütunlar, kemerler, eski çağ mozaikleri üstünde

Posta kurşunları üstünde, kandiller ve çanaklar

Armalar, tapınaklar, yüzük taşları üstünde

Ve yengeç ki onca dönüşten sonra geriye

Yetişir kendi ölüm törenine  yeniden

Ve ölüm, o gözüpek savaşçı

Bir yandan kendi büyüsüyle çizerken yazgısını

Yazar bir kelimelik tarihini de.

Belli ki bir yol bulmuştur yengeç

Kumlardan değil, kendinden gidilen bir yol

Ne var ki, rüzgar ileri olduğu için külden

Ölümden önce geldiği içindir ki sezgi

Duyar insan bu gereksiz yüzgeçleri

İki gök arasında kımıldayan

Tanımazsa da kendini bir başkasının düşü gibi.

Üç kişiyle başka türlü konuşulur, bir kişiyle

Kendini açıklar insan

Bir vahşet gibi de olsa yaratılır orda umut

Hızlı bir ibreye döner yürekse

Yaşamını içerirken bir yandan

İşler ölümünü de.

Görsel: Alexander Calder